زمانی بەرنامەسازی پایتۆن (Python Programming Language) زمانێکی ئاسانە بۆ فێربوون. هەر بۆیە زۆرێک لە پرۆگرامەرە تازەپێگەیشتوەکان وەک یەکەم زمانی بەرنامەسازی خۆیان هەڵیدەبژێرن. چونکە پایتۆن وەک زمانێکی هەمەکارە (General-Purpose Language) دیزاین و پەرەی پێدراوە و تەنها لە پەرەپێدانی جۆرێکی دیاریکراوی نەرمەکاڵادا سنووردار نییە. بە واتایەکی تر دەتوانرێت بۆ هەر شتێک بەکاربهێنرێت لە شیکاری داتاکانەوە تا دروستکردنی یارییە کۆمپیوتەرییەکان. بۆیە فێربوونی پایتۆن زۆر گرنگە.
هەروەها پایتۆن لەنێو کۆمەڵگە زانستییەکاندا بەناوبانگێکی زۆری هەیە، چونکە بۆ حیسابکردنی هاوکێشە ئاڵۆزەکان و شیکردنەوەی داتاکان بەکاردێت. لەم بەشەی خوارەوەدا بە وردی باس لەوە دەکەین کە ئەم زمانە چییە، هەروەها باس لە هۆکارەکانی بەناوبانگبوونی، تایبەتمەندییەکانی و سوود و ئاستەنگەکانی دەکەین.
زمانی بەرنامەسازی پایتۆن چییە؟
لە ڕووی تەکنیکییەوە، پایتۆن زمانێکی بەرنامەسازی ئاست بەرزە کە ماناسازی (Semantic) داینامیکی یەکگرتووی هەیە بۆ پەرەپێدانی نەرمەکاڵای وێب و بەرنامەکان. زۆر سەرنجڕاکێشە بۆ پەرەپێدانی خێرای بەرنامەکان چونکە جۆرەکانی داینامیکی و بەستنەوەی داینامیکی هەیە.
پایتۆن زمانێکی بەرنامەسازی تاڕادەیەک سادەیە کە فێربوونی ئاسانە بەهۆی “ڕستەسازی” ناوازەکەیەوە کە گرنگی بە خوێندنەوە دەدات. کۆدەکانی نووسراو بە پایتۆن ئاسانترە بۆ گەشەپێدەران بۆ خوێندنەوە و وەرگێڕان بە بەراورد بە زمانەکانی تر. ئەمەش لە بەرامبەردا تێچووی پاراستن و پەرەپێدانی ئەو پرۆگرامانەی بەم زمانە نووسراون کەمدەکاتەوە چونکە ڕێگە بە تیمەکان دەدات هاوکاری بکەن بەبێ ئەوەی ڕووبەڕووی بەربەستی زمان و ئەزموونی کارکردنی جیاواز ببنەوە لە نێوان ئەندامانی تیمدا.
جگە لەوەش زمانی پرۆگرامسازی پایتۆن “مۆدیول” و “پاکێج” بەکاردەهێنێت، واتە دەتوانرێت بەرنامەکانی ئەم زمانە بە شێوازی “مۆدیولەر” دیزاین بکرێت و کۆدەکانی نووسراو لە یەک پرۆژەدا دەتوانرێت لە پڕۆژەی جۆراوجۆری تردا بەکاربهێنرێتەوە.
کاتێک بەکارهێنەر ئەو مۆدیول یان پاکێجەی پەرەپێدا کە پێویستی پێیەتی، ئەو یان لایەنە ئارەزومەندەکانی تر (ئەگەر کۆدەکە بە ئاشکرا بەردەست بێت) دەتوانن درێژی بکەنەوە بۆ بەکارهێنان لە پڕۆژەکانی تردا. هەروەها هاوردەکردن و هەناردەکردنی ئەم مۆدیولانە ئاسانە.
یەکێک لە سوودە هەرە بەرچاوەکانی زمانی بەرنامەسازی Python ئەوەیە کە “کتێبخانە” (Library) و “وەرگێڕی ستاندارد” (Standard Interpreter) بە خۆڕایی بۆ هەموو کەسێک بەردەستە، چ بە شێوەی “دووانەیی” (binary) و چ “سەرچاوە” (source). لە پایتۆن هیچ قۆرخکارییەک نییە و هەموو ئامرازە پێویستەکانی لەسەر هەموو “پلاتفۆرمە سەرەکییەکان” بەردەستە. بۆیە پایتۆن بژاردەیەکی سەرنجڕاکێشە بۆ ئەو گەشەپێدەرانەی کە نایانەوێت نیگەران بن لە تێچووی بەرزی پەرەپێدان.
هۆکارەکانی بەناوبانگبوونی پایتۆن چین؟
ڕەنگە تێکڕای داهاتی پرۆگرامەرانی Python زۆر بێت، بەڵام ئەوە ڕوونی ناکاتەوە کە بۆچی زۆر کەس وەک زمانی بەرنامەسازی دڵخوازیان هەڵیدەبژێرن. لەم بەشەی خوارەوەدا هۆکارەکانی بەناوبانگبوونی زمانی بەرنامەسازی پایتۆن بە وردی باس دەکەین.
- کۆمپانیا زەبەلاحەکانی تەکنەلۆژیای جیهان ئەم زمانەیان خۆشدەوێت: گووگڵ، یوتیوب، فەیسبووک، ناسا، درۆپبۆکس، یاهوو، مۆزیلا، کوۆرا، ئینستاگرام، ڕێدیت، ئای بی ئێم تەنها هەندێک لەو ناوە گەورەکانی تەکنەلۆژیان کە زمانی بەرنامەسازی پایثۆن بە شێوەیەکی بەرفراوان بۆ مەبەستی جۆراوجۆر بەکاردەهێنن و بەردەوام بەدوای دامەزراندنی ئەندازیارانی پایتۆندا دەگەڕێن.
گووگڵ بۆ هەموو شتێک پایتۆن بەکاردەهێنێت لە جێبەجێکردنی “ئەلگۆریتمەکانی زیرەکی دەستکرد“ەوە تا دەگاتە App Engine Cloud ی خۆی، لەکاتێکدا 99.9%ی کۆدەکانی Dropbox کە بریتین لە سێرڤەر باکئەند و دیسکتۆپ کلاینت و لۆژیکی کۆنترۆڵکەری ماڵپەڕ و باکئەندی API و ئامرازەکانی شیکاری بە پایتۆن نووسراوە.
- بە شێوەیەکی بەرفراوان لە فێربوونی ئامێردا بەکاردێت: لەگەڵ گەشەکردنی زانستی داتا، ناوبانگێکی پایتۆن وەک زمانێکی زانستی بەرزبووەتەوە. زۆرێک لە کتێبخانەکانی فێربوونی ئامێر بە زمانی بەرنامەسازی پایتۆن نووسراون. لە هەمان کاتدا زۆرێک لە ئامرازەکان ئاسانکاری دەکەن بۆ ئەنجامدانی پڕۆژەکانی فێربوونی ئامێر بە ڕێگەپێدانی بەکارهێنانی زمانی بەرنامەسازی پایتۆن.
- گونجاوی بۆ کەسانی سەرەتایی: زمانی بەرنامەسازی پایتۆن هەڵبژاردەیەکی زۆر باشە بۆ پرۆگرامەرانی سەرەتایی بەهۆی سادەیی و ڕستەسازی نەرم و نیان. بە پایتۆن دەتوانیت بە خێرایی و بە ئاسانی بەرنامەی بەکەڵک دروست بکەیت. هەستکردن بە دەستکەوت هۆکارێکی زۆر گرنگە بۆ فێربوونی بەرنامەسازی.
- پایتۆن دەتوانێت تاکە زمان بێت کە بەکارهێنەر پێویستی پێیەتی: بەو پێیەی پایتۆن زمانێکی بەرنامەسازی گشتییە، بەکارهێنەر دەتوانێت بۆ نزیکەی هەر پڕۆژەیەک بەکاری بهێنێت. بەپێی ڕاپۆرتی Skill Up 2018: Developer Skills، پایتۆن زمانێکی سکریپتە کە پلەیەکی بەرچاو لە کۆنترۆڵکردن دەدات بە هەموو کەسێک لە پەنتێستەرەکانەوە تا ئەندازیارانی DevOps و توانای چارەسەرکردنی چەندین کێشەی جۆراوجۆریان پێدەدات. دەتوانرێت پایتۆن بەکاربهێنرێت بۆ دروستکردنی ماڵپەڕ و پەرەپێدانی GUI و شیکردنەوەی داتا. ئەمەش بەو مانایەیە کە پایتۆن تواناکانی زمانە جۆراوجۆرەکانی بەرنامەسازی کۆکردۆتەوە، ئەمەش وایکردووە کە تاکە زمانێک بێت کە پرۆگرامەر پێویستی پێیەتی بۆ هەموو ئەرکە پێویستەکان لە کاتی پەرەپێداندا.
تایبەتمەندیەکانی Python
زۆرجار زمانی بەرنامەسازی Python بەراورد دەکرێت بە پێرڵ و ڕوبی و پی ئێچ پی و جاڤا. ئەمەش بەهۆی هێزی نائاسایی پایتۆن وەک زمانێکی ئۆبجێکتی ئاڕاستەکراو. هەروەها زمانی بەرنامەسازی پایثۆن تایبەتمەندی بەرچاوی دیکەی هەیە کە وای لێدەکات زمانێکی سەرنجڕاکێش بێت بۆ گەشەپێدەران. هەندێک لەو تایبەتمەندیانە لە خوارەوە ئاماژەیان پێکراوە.
- پایتۆن زمانێکی سادە و ئاسانە بۆ بەکارهێنان، واتە ئاسانە بۆ دامەزراندنی بەرنامەکان و کارپێکردن. ئەمەش وا دەکات ئەم زمانە ئایدیاڵ بێت بۆ پرۆتۆتایپکردن و ئەرکەکانی تری بەرنامەسازی تایبەت. هەروەها ئەم تایبەتمەندییە بۆ چاککردنەوەی نەرمەکاڵاکان زۆر بەسوودە.
- لەگەڵ کتێبخانە ستانداردەکانی پایتۆن، زمانەکە پشتگیرییەکی بەرچاو پێشکەش دەکات بۆ چەندین ئەرکی بەرنامەسازی وەک هاوکاتکردن لەگەڵ وێبگەڕەکان، گەڕان بەناو دەق و دەستکاریکردنی فایلەکاندا. لە زۆربەی زمانەکانی تری بەرنامەسازیدا، ئەم ناوەڕۆکە پێویستی بە دروستکردنی لە سفرەوە هەیە.
- زمانەکە دۆخێکی کارلێککاری هەیە کە تاقیکردنەوەی نەرمەکاڵاکان بۆ پارچە کورتەکانی کۆد ئاسان دەکات. تەنانەت ژینگەیەکی گەشەپێدانی یەکگرتوو بۆ پایتۆن هەیە (دەستکاریکەری کۆدە کە بە پایتۆن نووسراوە و لەگەڵ پاکێجی پایتۆن لەسەر ویندۆز و ماک دامەزراوە). ژینگەی گەشەپێدان ڕێکخستن زۆر ئاسانتر و خێراتر دەکات.
- زمانی بەرنامەسازی پایتۆن دەتوانرێت بە زیادکردنی مۆدیۆلی نوێ درێژ بکرێتەوە، تەنانەت ئەگەر ئەم مۆدیولانە بە شێوەی C یان C++ کۆبکرێنەوە. باشتر لەوەش، ئەم مۆدیولانە دەتوانرێت وەک “کورتە ڕێگا” لە پڕۆژەکانی داهاتوودا بەکاربهێنرێن دوای ئەوەی دروست دەکرێن.
- دەتوانرێت پایتۆن لە بەرنامەیەکدا “جێگیر” بکرێت. ئەمەش ڕووکارێکی بەرنامەبۆداڕێژراو بۆ بەکارهێنەرانی ئەو بەرنامەیە دابین دەکات. ئەم تایبەتمەندییە زۆر بەسوودە لەو بارودۆخانەدا کە بەکارهێنەر بەرنامەیەک دروست دەکات بۆ فێرکردنی کۆدکردن یان لەو پڕۆژانەی کە پێویستیان بە کارکردن لەگەڵ پایثۆن هەیە لە تێرمیناڵەکەدا.
- زمانی بەرنامەسازی پایتۆن لەگەڵ کۆمەڵێک کۆمپیوتەر و سیستەمی کارپێکردندا دەگونجێت، لەوانە GNU/Linux، Windows، MacOS، زۆرێک لە براندەکانی هاوشێوەی Unix، OS/2 و چەندانی تر. جگە لەوەش، Python ڕووکارێکی هاوشێوە لە سەرانسەری هەموو ئەم پلاتفۆرمانەدا بەکاردەهێنێت، ئەمەش وا دەکات بەکارهێنەران بە ئاسانی بتوانن لە نێوانیاندا بجوڵێن.
سوودەکانی Python
بەرنامەکانی پایتۆن هەمەچەشن و بەرفراوانن. بۆ نموونە دەتوانین ئاماژە بە بوارەکانی پەرەپێدانی نەرمەکاڵا بکەین وەک پەرەپێدانی یارییەکان، چوارچێوەی وێب، بەرنامەکان، پەرەپێدانی زمان، نموونەسازی، بەرنامەکانی دیزاینی گرافیک و ئەوانی تر. ئەمانە وایکردووە پایثۆن ببێتە شوێنێکی تایبەت لە نێو زمانەکانی بەرنامەسازیدا. هەندێک لە سوودەکانی ئەم زمانە لە خوارەوە ئاماژەیان پێکراوە.
هەبوونی کتێبخانە بە پشتگیری بەرفراوان
پایتۆن چەندین کتێبخانەی ستانداردی هەیە لە بوارە جیاوازەکاندا وەک کارپێکردنی ڕستە، ئینتەرنێت، ئامرازەکانی خزمەتگوزاری وێب، ڕووکارەکانی سیستەمی کارپێکردن و پرۆتۆکۆڵەکان. زۆربەی ئەو ئەرکانەی بەرنامەسازی کە زۆر بەکاردەهێنرێن بە پایتۆن سکریپت کراون بۆ کەمکردنەوەی ژمارەی دێڕەکانی کۆد کە پێویستە بۆ نووسینی بەرنامەیەک.
یەکپارچەیی تایبەتمەندییەکان
پایتۆن «Enterprise Application Integration» یەکدەخات و پەرەپێدانی خزمەتگوزارییەکانی وێب بەرز دەکاتەوە بە بانگکردنی پێکهاتەکانی COM یان COBRA. زمانەکە توانای کۆنترۆڵکردنی بەهێزی هەیە، چونکە دەتوانرێت ڕاستەوخۆ لە ڕێگەی C++، C، یان Java بە Jython بانگ بکرێت. هەروەها پایتۆن دەتوانێت XML و زمانەکانی تری مارکاپ پرۆسێس بکات بۆ ئەوەی لەسەر سیستەمی کارپێکردنی مۆدێرن لە ڕێگەی بایتکۆدی هاوشێوەوە کاربکات.
باشترکردنی بەرهەمهێنانی پرۆگرامەر
زمانی بەرنامەسازی پایتۆن کتێبخانەی بەرفراوانی هەیە و دیزاینێکی پاک و خاوێنی ئۆبجێکتی هەیە کە وا دەکات پرۆگرامەرەکان دوو بۆ دە هێندە بەرهەمدارتر بن لە کارکردن لەگەڵ زمانەکانی وەک VB، Perl، Java، C++، C، C#. هەروەها پرۆسەی بەهێزی یەکخستنی پایتۆن، چوارچێوەی تاقیکردنەوەی یەکەیی و باشترکردنی تواناکانی کۆنترۆڵکردن خێرایی و بەرهەمهێنانی بەرنامەکان زیاد دەکات.
خراپییەکانی Python
پایتۆن سوودی زۆر و جۆراوجۆری هەیە و پرۆگرامەران ئەم زمانەیان بە باشتر دەزانن لە زمانەکانی تر بەهۆی ئاسانکاری فێربوون و کۆدکردنی. بەڵام ئەم زمانە هێشتا جێگەی خۆی لە هەندێک بواردا لە پرۆسێسی کۆمپیوتەر وەک “Enterprise Development Shops”دا بەدەست نەهێناوە. بۆیە ڕەنگە پایتۆن نەتوانێت هەندێک کێشەی ڕێکخراوەیی چارەسەر بکات و ڕووبەڕووی ئاستەنگ ببێتەوە، کە هەندێکیان لە خوارەوە باس دەکرێن.
دژواری بەکارهێنانی زمانەکانی تر
ئارەزومەندانی پایتۆن کە خوویان بە تایبەتمەندییە بەرفراوان و کتێبخانەکانی زمانەکەوە گرتووە، ڕەنگە کێشەیان هەبێت لەگەڵ زمانەکانی تری بەرنامەسازی یان فێربوون. ڕەنگە شارەزایانی پایثۆن بە زەحمەت و بێمانا بیزانن بەهاکان یان جۆرەکانی گۆڕاوەکان ڕابگەیەنن و پێویستیان بە زیادکردنی بڕێس یان “نیمچە کۆلۆن” لە بەشێک لە کۆدەکەدا هەبێت (چونکە پێویست بە ئەنجامدانی ئەو جۆرە کارانە لە پایتۆندا ناکات).
لاوازیی لە پرۆسێسی مۆبایلدا
پایتۆن لەسەر زۆرێک لە پلاتفۆرمەکانی دێسکتۆپ و سێرڤەر خۆی جێگیر کردووە، بەڵام پێدەچێت لە پرۆسێسی مۆبایلدا لاواز بێت. هەر بۆیە کەم ئەپڵیکەیشنی مۆبایل بە بەکارهێنانی دروست دەکرێت. لە نێو ئەو ئەپڵیکەیشنە مۆبایلانەی کە بە Python دروستکراون، دەتوانرێت ئاماژە بە کاربۆنێل بکرێت.
خاوبوونەوە و هەڵەی کاتی کارکردن
پایثۆن بە بەکارهێنانی وەرگێڕێک لەبری کۆمپایەر کاردەکات و ئەمەش دەتوانێت خاوی بکاتەوە. لە لایەکی ترەوە Python خێرایە بۆ زۆرێک لە بەرنامەکانی وێب. هەروەها ئەم زمانە بە شێوەیەکی داینامیکی تایپ دەکرێت، بۆیە چەندین سنووردارکردنی دیزاینی هەیە کە لەلایەن هەندێک لە گەشەپێدەرانی زمانەکەوە ئاماژەی پێکراوە. تەنانەت تێبینی ئەوە کراوە کە زمانەکە پێویستی بە کاتێکی زیاتری تاقیکردنەوە هەیە و هەڵە ڕوودەدات کاتێک بەرنامەکان لە کۆتاییدا جێبەجێ دەکرێن.
چینی دەستڕاگەیشتن بە پێگەی داتای گەشەنەسەندوو
بە بەراورد لەگەڵ تەکنەلۆژیا بەناوبانگەکانی تری وەک JDBC و ODBC، چینی دەستڕاگەیشتن بە پێگەی داتای ئەم زمانە کەمێک گەشەنەسەندوو و سەرەتایی دەردەکەوێت، و هەربۆیە بۆ ئەو بازرگانیانە ناگونجێت کە پێویستیان بە کارلێکی نەرم هەیە بۆ داتا میراتییە ئاڵۆزەکان.
بەکارهێنانەکانی پایتۆن چین؟
Python زمانێکی بەرنامەسازییە بۆ مەبەستی گشتی. بە واتایەکی تر دەتوانرێت بۆ نزیکەی هەموو شتێک بەکاربهێنرێت. گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە پایتۆن “زمانێکی لێکدراوە”یە، واتە کۆدەکانی نووسراو بەم زمانە لە ڕاستیدا وەرناگێڕدرێن بۆ فۆرماتێک کە کۆمپیوتەر بخوێنرێتەوە لە کاتی جێبەجێکردندا. ئەمە جیاوازە لە زۆربەی زمانەکانی بەرنامەسازی کە پێش جێبەجێکردن ئەم گۆڕانکارییە ئەنجام دەدەن. هەروەها ئەم جۆرە زمانە پێی دەوترێت “زمانی سکریپت” چونکە لە سەرەتادا بۆ بەکارهێنان لە پڕۆژەی بچووکدا داڕێژراوە.
چەمکی “زمانی سکریپت” لە سەرەتای دامەزراندنیەوە گۆڕانکارییەکی بەرچاوی بەسەردا هاتووە، چونکە Python بۆ نووسینی نەرمەکاڵای بازرگانی و بەرنامەی گەورە بەکاردەهێنرێت نەک پڕۆژەی بچووک. بەکارهێنانی پایتۆن لە پڕۆژە جیاوازەکاندا گەشەیەکی بەرچاوی بەخۆیەوە بینیوە بەهۆی زیادبوونی ناوبانگەکەی. زۆرێک لە بەرنامەکان و پلاتفۆرمە وێبەکان پایثۆن بەکاردەهێنن، لەوانە بزوێنەری گەڕانی گووگڵ و یوتیوب و سیستەمی بازرگانی وێبی بۆرسەی نیویۆرک (NYSE). شاراوە نییە کە زمانی بەرنامەسازی کە بۆ سیستەمی بازاڕی بۆرسە بەکاردێت دەبێت زۆر بەهێز بێت.
هەروەها ناسا ئەم زمانە بەکاردەهێنێت بۆ بەرنامەدانان بۆ ئامێرەکانی بۆشایی ئاسمان. هەروەها Python بۆ پرۆسێسی دەق و پیشاندانی ژمارە یان وێنە و چارەسەرکردنی هاوکێشە زانستییەکان و هەڵگرتنی زانیاری بەکاردێت. بە کورتی زمانەکە لە پشت پەردەوە بەکاردەهێنرێت بۆ پرۆسێسکردنی زۆرێک لە توخمەکان کە بەکارهێنەرێک لەوانەیە پێویستیان پێی بێت یان لە ئامێرەکەیدا ڕووبەڕووی ببنەوە، لەنێویاندا ئامێرە زیرەکەکان. پایتۆن کۆمەڵێک بەکارهێنانی بەرفراوانی هەیە. لێرەدا هەندێکیان دەخەینەڕوو.
پەرەپێدانی وێب و ئینتەرنێت
ئەم زمانە چەندین تایبەتمەندی بۆ پەرەپێدانی وێب دابین دەکات، لەوانە:
- چوارچێوەی وەک Django و Pyramid و CherryPy
- چوارچێوە بچووکەکانی وەکو Flask و Bottle
- سیستەمی پێشکەوتووی بەڕێوەبردنی ناوەڕۆک وەک Plone و Django CMS
کتێبخانە ستانداردەکانی پایثۆن پشتگیری لە چەندین پرۆتۆکۆڵی ئینتەرنێت دەکەن، کە هەندێکیان لە خوارەوە ئاماژەیان پێکراوە.
- HTML و XML
- JSON
- پرۆسێسکردنی ئیمەیڵ
- پشتگیری بۆ FTP و IMAP و پرۆتۆکۆڵەکانی تری ئینتەرنێت
- ڕووکاری سوکێت (Socket Interface) کە ئاسانە بۆ بەکارهێنان
پرۆسێسی زانستی و ژمارەیی
پایتۆن بە شێوەیەکی بەرفراوان لە پرۆسێسی زانستی و ژمارەییدا بەکاردەهێنرێت. لە نێو ئەو کتێبخانانەی کە دەتوانرێت لەم بوارەدا سوودیان لێ وەربگیرێت ئەمانەی خوارەوە هەن.
- SciPy: کۆمەڵێک پاکێجی بیرکاری و زانستی و ئەندازیارییە.
- پانداس: کتێبخانەی شیکاری داتا و مۆدێلکردن.
- IPython: توێکڵێکی کارلێککاری بەهێزە کە ڕێگە بە دەستکاریکردن و تۆمارکردنی ئاسانی دانیشتنەکانی کارکردن دەدات و پشتگیری لە بینین و پرۆسێسی هاوتەریب دەکات.
فێرکاری
Python زمانێکی زۆر باشە بۆ فێرکردنی بەرنامەسازی لە هەردوو ئاستی ناساندن و پێشکەوتووتر. بۆ ساڵانێک جاڤا زمانی بەرنامەسازی هەڵبژێردراو بوو بۆ زۆرێک لە زانکۆ و قوتابخانە و دامەزراوە پەروەردەییەکان بۆ فێرکردنی خوێندکاران و قوتابیان و فێرخوازان. بەڵام پایتۆن توانیویەتی ئەم پۆستە بگرێتە ئەستۆ و ئێستا بە هۆکاری جۆراوجۆر، لەوانە سادەیی و توانای فێربوونی خێرا و ئاسانی و تواناکانی لە پرۆسێسی زانستیدا، پلەی یەکەمی فێرکردنی زمانە لە جیهاندا.
پەرەپێدانی نەرمەکاڵا
زۆرجار پایتۆن لەلایەن گەشەپێدەرانی نەرمەکاڵا بەکاردەهێنرێت بۆ دروستکردن، کۆنترۆڵکردن و بەڕێوەبردن، تاقیکردنەوە و ئەرکەکانی تر کە پێویستن لە پرۆسەی بەرهەمهێنان و چاککردنەوەی نەرمەکاڵادا. هەندێک لە تواناکانی پایتۆن لەم ڕووەوە بریتین لە:
- SCons بۆ کۆنترۆڵی دروستکردن
- Buildbot و Apache Gump بۆ تاقیکردنەوە و کۆکردنەوەی ئۆتۆماتیکی بەردەوام
- Roundup یان Trac بۆ بەدواداچوونی هەڵە و بەڕێوەبردنی پڕۆژە
مێژووی پایتۆن: ئەم زمانە چۆن سەریهەڵدا؟
زمانی بەرنامەسازی پایتۆن لە کۆتایی هەشتاکانی سەدەی ڕابردوودا لەلایەن پرۆگرامەری هۆڵەندی گویدۆ ڤان ڕۆسۆمەوە دروستکراوە. بیرۆکەی سەرەکی پشت دیزاینی زمانەکە بریتی بوو لە دروستکردنی زمانێک کە فێربوونی ئاسان بێت و لە هەمان کاتدا بەهێز بێت بۆ پڕۆژەی گەورە. گویدۆ ڤان ڕۆسۆم لە ساڵی ١٩٨٩ دەستی بە پەرەپێدانی Python کردووە و یەکەم وەشانی فەرمی لە ساڵی ١٩٩١ بڵاوکردەوە.
لە دەیەکانی دواتردا پایتۆن بەردەوام پەرەی پێدرا و چەندین وەشانی بڵاوکرایەوە. یەکێک لە پێشکەوتنە گرنگەکانی مێژووی زمانەکە بڵاوبوونەوەی Python 2 بوو لە ساڵی ٢٠٠٠ کە تایبەتمەندی نوێی وەک پشتگیری یونیکۆد ناساند. بەڵام خاڵی وەرچەرخانی گەورە بۆ پایتۆن بڵاوکردنەوەی Python 3 بوو لە ساڵی ٢٠٠٨ کە گۆڕانکارییەکی بەرچاوی پێکهاتەیی بەدوای خۆیدا هێنا. ئەم وەشانەی زیاتر لەسەر کارایی و مۆدێرنکردن و گونجان لەگەڵ پڕۆژە گەورەکان بوو.
سوودەکانی فێربوونی Python
فێربوونی پایتۆن سوودی زۆری هەیە، بەتایبەتی وەک زمانی یەکەمی بەرنامەسازی. فێربوونی ئەم زمانە سەرنجڕاکێش و ئاسانە و دەتوانرێت وەک بناغەیەک بۆ فێربوونی زمانەکانی تری بەرنامەسازی بەکاربهێنرێت. ئەگەر تۆ فێرخوازێکی سەرەتایی و ئەمە یەکەمجارە فێری زمانی کۆدکردن دەبیت، بە دڵنیاییەوە پایتۆن باشترین بژاردەیە بۆ تۆ.
پایتۆن بە شێوەیەکی بەرفراوان لەلایەن کۆمپانیا گەورەکانی وەک گووگڵ، پینتەرسێت، ئینستاگرام، دیزنی، یاهوو، نۆکیا، ئای بی ئێم و چەندین کۆمپانیای ترەوە بەکاردەهێنرێت. هەروەها Raspberry Pi کە کۆمپیوتەرێکی بچووکی زۆر بەناوبانگە، پشت بە پایتۆن دەبەستێت وەک زمانی سەرەکی خۆی. ئەمە ڕەنگە هەندێک کەس تووشی سەرسوڕمان بکات و وایان لێبکات بپرسن کە سوودی ئەم قسەیە چییە. وەڵامی ئەم پرسیارە ئەوەیە کە مرۆڤ کاتێک فێری پایتۆن بوو، هەرگیز ڕووبەڕووی کەمی دەرفەت نابێتەوە بۆ جێبەجێکردنی لێهاتووییەکانی. ئیتر باسی ئەوە ناکەم، کاتێک زۆرێک لە کۆمپانیا گەورەکان پشت بە بەکارهێنانی زمانێک دەبەستن، فێرخوازەکانی دەتوانن پارەیەکی باش بەدەست بهێنن.
پایتۆن وەک یەکێک لە گشتگیرترین و دەستڕاگەیشتنترین زمانەکانی بەرنامەسازی لە دیمەنی تەکنەلۆژیای ئەمڕۆدا دیارە. سادەیی و بەرفراوانی، لە پەرەپێدانی وێبەوە تا زانستی داتا و زیرەکی دەستکرد، وایکردووە ببێتە هەڵبژاردەی یەکەمی گەشەپێدەران لە سەرانسەری جیهاندا. جا تۆ پرۆگرامەرێکی سەرەتایی بیت یان بە ئەزموون، پشتگیری کۆمەڵایەتی بەرفراوانی پایتۆن و کتێبخانە بەهێزەکان ئەو ئامرازانەتان بۆ دابین دەکەن کە پێویستتانە بۆ سەرکەوتن. لەگەڵ زیادبوونی خواست لەسەر ئەم زمانە، فێربوون و شارەزابوون لەم زمانە نەک هەر تواناکانی بەرنامەسازیت باشتر دەکات بەڵکو دەرگای بێشومار بۆ دەرفەتی پیشەیی لە پیشەسازی تەکنەلۆژیادا دەکاتەوە.
